شکرگزاری به چه معناست؟ تعریف شکرگزاری
شکرگزاری در لغت به معنای بیان تشکر و سپاس از مخاطب یا طرف خاصی است که به ما خدمتی یا موهبتی عرضه کرده یا ارزانی نموده است.
حال این موهبت می‌توان یک شی، یک خبر خوش، یک ویژگی و استعداد و حتی یک رفتار خوب باشد. شکرگزاری مولفه ها و همچنین ابعاد و جوانب مختلف و همچنین تاثیرات چشمگیر و شگفت انگیزی در زندگی افراد دارد.
همیشه در کتب مقدس و همچنین بزرگان و والدین خود شنیده ایم که هنگامی که کسی برای ما کار خوبی انجام می‌دهد و یا به ما چیزی عرضه می‌کند باید از او تشکر کنیم. علت این قدردانی هم بابت لطفی است که در حق ما شده است و این شکرگزاری سبب انتقال حس خوب ما به طرف مقابل نیز خواهد شد. همچنین محبت، محبت به همراه خواهد آورد و بدی کردن هم بدی. از طرفی هم خداوند در قرآن کریم می فرماید که شکرگزاری سبب افزایش رزق و روزی و همچنین کفر کردن سبب نابودی زندگی و از دست رفتن موهبت ها و الطاف الهی در زندگی می‌شود.
با توجه به اهمیت نقش شکرگزاری و تاثیرات فراوان آن در زندگی ما انسان‌ها می‌خواهیم در این مطلب بیشتر با این موارد آشنا شویم. لطفا تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
قدرت شکرگزاری
پاداش تشکر کردن در نعمت بالاتر از صبر کردن در بلاست.شما هم مانند اکثر افراد زمانیکه دچار مشکل می‌شوید به فکر خدا می‌افتید؟
برای زنده بودن خود و هر نفسی که می‌کشید خدا را شکر می‌کنید یا این موضوع را یک کار طبیعی می‌دانید؟
درآمد و حقوق خود را ناکافی می‌دانید که به هر کسی همین میزان حقوق داده می‌شود یا از شرایط مالی کسل و ناراحت هستید؟
متوجه نعمت سلامتی هستید؟ یا تنها زمان بیماری قدر عافیت را می‌دانید؟
تا حالا به نعمت حافظه دقت کرده اید؟ به خاطر حافظه ای که خدا در اختیارتان گذاشته است خدا را شاکر هستید؟
نعمت فراموشی چطور؟ بله نعمت فراموشی. شاید تا حالا اصلا به ذهنتان خطور هم نکرده باشد فراموشی چه نعمت بزرگی است. جه برسد به خاطر ان بخواهید خدا را شکر کنید.
نعمت فراموشی از نعمت حافظه هم مهمتر است. فرض کنید حوادث زندگی و پیشامدهای ناگوار هیچگاه فراموش نمی‌شد. مطمئنا زندگی کردن با این شرایط برای یک روز هم امکان پذیر نبود.باید بدانیم بندگان شاکر کم هستند، بقیه انسان‌ها افسرده و ناراحتند. خداوند و فرشتگان انسان‌هایی را که شاد نیستند را دوست ندارند.
وقتی شما شکرگزار هستید امکان ریشه کردن افکار و احساسات منفی در شما کمتر خواهد شد و باورهای محدود کننده در ذهن شما جایی نخواهند داشت.
با این وجود چرا قدر داشته های خود را نمی دانیم؟
چون نعمت های زندگی برای شما عادی شده اند و آنها را جزء روال عادی زندگی می‌دانید. وقتی قدرشناس نباشید و داشته‌های خود را نبینید همیشه از وضع موجود گلایه خواهید کرد. احساس و افکارتان نسبت به موقعیتی که دارید همیشه منفی خواهد شد. منفی نگری جای افکار مثبت را خواهد گرفت و کم کم منبع جذب انرزی های منفی خواهید شد.
شکرگزاری نه تنها نشانه پرهیزگاری است بلکه مولد بقیه نعمت هاست. هر زمان که شاد نیستیم و از زندگی لذت نمی‌بریم در حال کفران نعمت هستیم.
طبق تحقیقات صورت گرفته حس شکرگزاری می‌تواند افسردگی را درمان کند. حس سپاسگزاری و قدردانی باعث تولید هورمون‌های دوپامین و سروتونین خواهد شد. این دو هورمون باعث ایجاد شادی در بدن می‌شوند.
ذهن انسان‌ها به گونه ای طراحی شده که نمی‌تواند همزمان روی موارد منفی و مثبت اتفاقات زندگی تمرکز کند. حال انتخاب با شماست. می‌خواهید روی جنبه‌های مثبت زندگی تمرکز کنید یا جنبه‌های منفی؟ زمانی که روی داشته های خود تمرکز می‌کنید و خدا را بابت نعمت هایی که در اختیارتان قرار داده شکرگزار هستید، هورمون‌های دوپامین و سروتونین در مغز شما ترشح می‌شود. ترشح این دو هورمون مانند یک داروی ضد افسردگی باعث افزایش شادی و خوشحالی است.
انواع شکرگزاری ها در زندگی افراد
حال که با تعریف شکرگزاری آشنا شدیم بهتر است با انواع و اقسام آن در زندگی بیشتر آشنا شویم چرا که شکرگزاری ابعاد مختلفی دارد.
- شکرگزاری برای سلامتی و تندرستی
- شکرگزاری برای نعمات آسمانی (باران و برف و…)
- شکرگزاری برای داشتن خانواده سالم
- شکرگزاری برای آبرو و اعتبار
- شکرگزاری برای خوراک و امرار معاش مناسب
- شکرگزاری برای علم و دانشی که کسب کرده ایم
- شکرگزاری برای داشتن همسر و فرزندان نیک
- شکرگزاری برای داشتن ایمان به خداوند و مقدسات
- شکرگزاری برای ثروت و دارایی و اموال و املاک
- شکرگزاری برای پدر و مادر
- شکرگزاری برای موفقیت‌های کسب شده
- شکرگزاری برای کسب عزت در جامعه
- و… .
حال می‌دانیم که شکرگزاری نیز انواع و اقسام گوناگونی دارد که واجب است برای داشتن آنها از خداوند تشکر کنیم. البته ناگفته نماند که برخی تشکرها نیز از یک فرد صورت می‌گیرد برای کاری که برای ما انجام می‌دهد، لطفی که به ما می‌کند و گاه برای اینکه وظیفه اش را به درستی انجام می‌دهد.
چرا باید شکرگزاری کنیم؟ مزایا و فواید شکرگزاری کدامند؟
مطمئنا می‌پرسید که فواید شکرگزاری چیست؟ چرا باید از خداوند و دیگران سپاسگزار باشیم؟ خب در این بخش به اینگونه پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم. به قول یکی از بزرگان، شکرگزاری را می توان مادر تمام فضایل دانست چرا که شکرگزاری تاثیرات بسیار قدرتمندی در افزایش رفاه جسمی و روحی افراد می‌گذارد.
در زیر به برخی از فواید شکرگزاری اشاره می‌کنیم.
- سبب افزایش حس آرامش در شخص می‌شود.
- اگر شکرگزاری از خداوند صورت گیرد، سبب افزایش رزق و روزی می شود.
- حس تنفر، حس کینه و کینه توزی در افراد را به شدت کاهش می‌دهد.
- باعث ایجاد دلگرمی در طرف مقابل می‌گردد.
- سبب کاهش برخی نگرانی ها از مسائل زندگی می شود.
- باعث بهبود روابط میان افراد با یکدیگر و یا انسان با خداوند می‌شود.
- سبب افزایش لذت از زندگی و زیستن در افراد می شود.
- ممکن است سبب تمایل بیشتر افراد به شناخت بهتر از خود، خداوند و جامعه شود.
- دوستی ها را افزایش می‌دهد و سبب کاهش کدورت ها می شود.
- سبب کاهش بیماری‌های روحی در افراد می شود.
- سبب کاهش وابستگی ها و دلبستگی ها به مادیات می شود.
- و … .
البته در منابع مختلف، فواید بسیاری برای شکرگزاری ذکر شده است که ثابت می‌کند تشکر و سپاسگزاری علاوه بر تاثیرات مادی در زندگی، تاثیرات معنوی بسیاری نیز به دنبال خواهد داشت. طبیعتا سپاسگزاری و قدردانی از خداوند آثار قوی تری نیز در زندگی به همراه خود دارد و یکی از راه های رسیدن به موفقیت در زندگی و سعادت در آخرت است.
بررسی سپاسگزاری در روایات و تاثیر شکرگزاری در احادیث
در دین اسلام نیز به امر تشکر و سپاسگزاری از خداوند و همنوعان بسیار تاکید شده است که این موضوع را می‌توان در فرمایشات ائمه اطهارعلیهم السلام و همچنین پیامبر اکرم صلی الله مشاهده نمود.
در این بخش به برخی از این فرمایشات اشاره می‌کنیم.
امام علی علیه السلام می فرماید: شکر نعمات سبب افزایش رزق و روزی و کفر باعث از بین رفتن نعمات خواهد شد.
امام جعفر صادق علیه السلام می فرماید: شکرگزاری سبب مصونیت از نیازمندی و فلاکت می شود.
امام حسن مجتبی علیه السلام می فرماید: نعمات الهی یک آزمون اند که نیازمند شکرگزاری انسان‌هاست.
امام رضا علیه السلام می فرماید: عدم شکرگزاری سبب رخ دادن کیفر الهی خواهد شد.
امام هادی علیه السلام می فرماید: شکرگزاری برای انسان مانند نعمت و نتیجه ی آن عاقبت به خیری است.
پیامبر اکرم صلی الله می فرماید: ایمان دو بخش است، بخش اول صبر و شکیبایی و بخش دوم هم شکرگزاری می‌باشد.
چگونه شکرگزاری کنیم؟ روش های قدردانی
شکرگزاری و تشکر چندین راه و روش دارد و البته بستگی دارد این قدردانی از چه مخاطبی است؟ از خداوند یا دیگر افراد؟ اولین و مهم ترین نوع و روش تشکر و قدردانی، تشکر زبانی و شفاهی است که شخص به بیان احساسات و سپاس خود از مخاطب می‌پردازد. البته طبیعتا این نوع سپاسگزاری از خداوند اندکی با صمیمت بیشتر انجام می‌شود چرا که هیچ پرده ای میان انسان‌ها با خداوند وجود ندارد و خداوند از تمام اعمال و کردار و رفتارهای ما انسان‌ها آگاه است.
راه دیگر جهت قدردانی از خداوند، خوبی کردن به دیگران یا بخشیدن قسمت از دارایی ها یا داشته‌ها و همچنین مادیات به دیگر بندگان و نیازمندان است. کمک به خلق خداوند نیز به مثابه تشکر از خالق است و همین امر تاثیرات فوق العاده ای نیز بر زندگی خود شخص خواهد گذاشت.
بهتر است اگر خداوند به ما نعمتی می‌دهد در حد توان به دیگران نیز یاری برسانیم. یا مثلا در صورتی که توانسته ایم به علم یا دانش مفیدی دست پیدا کنیم بهتر است زکات آن را پرداخته و آن را با اهل علم و افراد جویای دانش به اشتراک بگذاریم تا دیگران نیز از ان بهره مند شوند.
همانطور که بالاتر هم توضیح دادیم شکرگزاری راه‌های مختلفی دارد و بستگی به شرایط شخص دارد. مثلا گاه لازم است با بوسیدن دستان پدر و مادر و همچنین احترام گذاشتن به سخنان آنان، از زحمات آنها سپاسگزار باشیم و قدردانی کنیم و یا مثلا با خرید یک کتاب و کادوی مختصر یا گل از سایر عزیزانمان همچون همسر، معشوق، معلم و … ابراز تشکر نماییم این کار بی تردید باعث ایجاد و افزایش صمیمیت نیز خواهد شد.
لیستی از تشکر سپاسگزاری هایی که می توانیم هر لحظه از آنها استفاده کنیم
از جملات زیر می‌توانید برای سپاسگزاری استفاده کنید و به قدرت کلمات و قدرشناسی در رسیدن به موفقیت پی ببرید. مطمئنا برای تشکر و سپاس بینهایت جمله و عبارت زیبا وجود دارد که شما می توانید از آنها برای قدردانی استفاده کنید.
سپاس مخصوص خداوندی است که بخشنده و مهربان است.
به لطف و محبت خدا وضعیت من از هر لحاظ بهتر می‌شود. خدایا از تو سپاسگزارم.
خدایا سپاس از اینکه اجازه می‌دهی هر لحظه به تو نزدیک تر شوم.
خدایا سپاس بابت همراهی و راهنمایی در هر لحظه و ثانیه زندگی من.
خدایا ممنونم هیچگاه مرا تنها نمی گزاری و با راهنمایی باعث می‌شی به راه نادرست نروم و راه درست را انتخاب کنم.
خدایا بابت این رابطه خوب و زیبا از تو ممنونم.
خدایا شکرت که همیشه سایه ات بالای سرم هست.
خدایا شکرت که همیشه حس شکرگزاری از تو را دارم.
خدایا شکرت که فرصت حبران به بندگانت دادی.
خدایا سپاس بابت نزدیک بودن به من حتی نزدیک تر از رگ گردن.
خدایا سپاس بابت بخشیدن گناهانم.
خدایا تو را سپاسگزارم که به من سراپا گناه و تقصیر لطف و محبت داری.
خدایا از تو سپاسگزارم که از روح خودت در من دمیدی.
خدایا تو چقدر خوبی چگونه قدرشناس لطفت به خودم باشم.
خدایا شکرت بابت نعمت هایی که به من دادی.
خدایا ممنونم ازت که من را آفریدی و لذت تجربه کردن زندگی را به من دادی.
سخن نهایی درباره سپاسگزاری و قدردانی
بارها شنیده ایم که شکر نعمت، نعمتت افزون کند، کفر نعمت از کفت بیرون کند. علاوه بر افزایش نعمت و داشته‌ها سپاس و قدرشناسی می‌تواند بر سلامت روحی و جسمی ما تاثیر مطلوب گذاشته و استرس و فشار روانی ما را کم کند. ما انسان‌ها ممکن است به دلایل مختلف همچون مشغله‌های زندگی و یا ندانسته به موهبت هایی که خداوند و لطف هایی که دیگران در حق ما انجام می‌دهند بی توجهی نماییم و حتی در برخی موارد نسبت به آنها کفر کرده و یا ناسپاس شویم. این ناسپاسی ها مطمئنا و طبیعتا تاثیرات منفی و بدی در زندگی خواهد گذاشت که به مرور زمان مسیر زندگی مان را ممکن است به کل تغییر دهد.
انسان‌های شاکر فقط برای نعمت هایی که برای خودشان هست شاد نمیشوند. انسان‌های شاکر برای نعمت هایی که خداوند به دیگران هم عطا کرده نیز از او سپاسگزارند و قدردانی می‌کنند.در این مقاله با تعریف شکرگزاری، انواع آن، تاثیرات و همچنین روایات و فرمایشات ائمه اطهار و پیامبر صلی الله در مورد شکرگزاری و آثار آن در زندگی بیشتر آشنا شدیم.
امام حسین علیه‌السلام:
عبادت کنندگان به خدا سه دسته هستند:
- قومی خدا را با انگیزه ی رسیدن به پاداش و دست یافتن به نعمت‌های نامحدودش بندگی می کنند، این نوع عبادت، شایسته ی بازرگانان است.
- بعضی خداوند را از ترس عذاب عظیمش می پرستند، این عبادت نیز در خور بردگان زر است.
- مردم هستند که خداوند را به منظور شکرگزاری و انجام یک وظیفه انسانی عبادت می کنند، این عبادت احرار و آزادگان است و چنین عبادتی افضل و برتر از تمام عبادات است.
امیدواریم این مطلب برای شما کاربران گرامی مفید واقع شود.
لطفا انتقادات، پیشنهادات و نظرات خودتون رو در بخش دیدگاه‌های سایت با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
