
اهمال کاری چیست؟ چگونه اهمال کار نباشیم و بر آن غلبه کنیم
اهمال کاری یکی از شایع ترین رفتارها در جوامع امروزی است و ساده ترین تعریف برای آن، ایجاد تاخیر و تعلل در انجام کار میباشد. به این معنی که در انجام کارها اتلاف وقت زیادی ایجاد کرده و نتوانیم اولویت بندی درستی برای انجام کارهای ضروری و غیر ضروری در ذهن داشته باشیم.
فردی که به عنوان اهمال کار خطاب میشود، ترجیح میدهد کارهای ساده تر و لذت بخش تر و نه چندان ضروری را در اولویت قرار داده و ابتدا به انجام آنها بپردازد. سپس در زمانی که تحت فشار زمان و شرایط زندگی قرار گرفت، به سراغ انجام کارهای سخت تر و وقت گیر تر برود.
به تعویق انداختن امورات زندگی و تلف کردن وقت زیاد برای شروع انجام کارها از بارزترین نشانههای افراد مبتلا به اهمال کاری است.
این افراد ابتدا وقت و فرصت های خود را هدر داده و سپس در فشرده ترین و کوتاه ترین زمان، سعی میکنند تا کارهای عقب افتاده را انجام دهند.
چنین افرادی اگر بتوانند کارها را تحت فشار زیاد و در زمان کم به پایان برسانند، راضی و خشنود خواهند شد. بعد از اتمام کارها نیز، برای انجام کارهای جدید رفتارهای اهمال کارانه انجام میدهند، اما اگر موفق نشوند، احساس شکست و ناامیدی در خود به وجود آورده و رفتارهای اهمال کارانه آنها تشدید میشود.
از گذشته تا به امروز، انسانهای بسیاری در زندگی خود رفتارهایی بر خلاف مصلحت و پیشرفت خویش انجام داده اند و نتوانسته اند خود را مجاب به انجام کارهای پر اهمیت و دوری از کارهای بی ارزش نمایند. به چنین رفتارهایی اهمال کاری یا Akrasia ( در زبان یونانی ) گفته میشود.
اهمال کاری نیز انواع مختلفی دارد که از شایعترین آنها میتوان موارد زیر را نام برد:
اکراسیا عمومی
در این حالت فرد در تمامی لحظات و برای انجام تمامی امورات زندگی رفتار اهمال کارانه داشته و به یک عادت برای او تبدیل شده است.
اکراسیا اضطرابی
زمانی که افراد بخواهد در مدتی کوتاه، حجم بسیار زیادی از کارهای عقب افتاده را انجام دهند و از خود انتظارات ناممکن دارند. در این حالت اضطراب و نگرانی در آنها ایجاد میشود.
اکراسیا تفریحی
این نوع اهمال کاری در مواقعی بروز میکند که افراد برای انجام ندادن کارهای ضروری، حاضرند چندین کار غیر ضروری را انجام دهند، حتی اگر علاقه ای به انجام آن کارها نداشته باشد.
اکراسیا لحظه آخر
حالتی است که فرد تمامی کارها را به لحظه آخر موکول کرده و میخواهد در آخرین دقایق تمامی آنها را به هر نحوی انجام دهد. در بیشتر موارد، فرد نمیتواند کارها را تمام کرده و دست از ادامه میکشد.
دلایل اهمال کاری در زندگی
هر کس در زندگی شرایط و مشکلات خاص خود را تجربه میکند که ممکن است باعث بروز حالتهای مختلف در او شود.
دلایل زیادی نیز برای انجام رفتارهای اهمال کارانه وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از :
۱. تناقض زمانی
این حالت زمانی رخ میدهد که در مغز دچار مشکلات رفتاری – روانشناسی شده و اولویت های لحظه ای را به اولویتهای بلند مدت ترجیح میدهد.
همانطور که میدانید، بعد از انجام هر کاری، نوعی ماده شیمیایی در مغز ترشح شده که باعث شادی و انرژی بیشتر میشود و به آن پاداش میگویند.
زمانی که مغز پاداشهای کوچک و کوتاه مدت را به پاداشهای بزرگ و بلند مدت ترجیح دهد، اهمال کاری تناقض زمانی رخ داده است.
۲. کامل گرایی
کامل گرایی ( خصوصیتی که کمال گرایی ترجمه شده و به این نام شناخته می شود )، یکی از حالتهای بد رفتاری در انسانها است که باعث میشود برخی کارها را هیچ وقت انجام ندهند.
در واقع زمانی که انسانها بخواهد کاری را شروع کند، دوست دارند که بهترین نحو آن را انجام دهند، اما ممکن است وقت کافی نداشته باشد. بنابراین، کار را به زمانی مناسب تر موکول میکنند اما ممکن است این زمان هیچ وقت ایجاد نشود. بنابراین هیچ وقت کار انجام نمیشود.
۳. برنامه ریزی غیر منعطف
در این نوع رفتار اهمال کارانه، فرد سعی میکند برنامه ای را برای انجام امور در نظر بگیرد که به هیچ وجه با توانایی و شرایط زندگی وی سازگار نیست. این امر باعث ایجاد تاخیر در اتمام کارها میشود اما فرد این تاخیر زمانی را نپذیرفته و به کلی دست از کار میکشد. به این رفتار نیز اهمال کاری میگویند.
۴. رویا پردازی و تخیل
رویا پردازی به اندازه در زندگی میتواند باعث پیشرفت شود. اما اگر بیش از حد رویا پردازی کرده و وقت برای تحقق آنها اختصاص دهیم، بسیاری از کارها به تعویق افتاده و انجام نمیشوند. بنابراین دچار ناامیدی و افت اعتماد به نفس شده و در انجام کارهای روزانه نیز ناموفق خواهید بود.
ریشههای اهمال کاری
بروز رفتارهای اهمال کارانه، ریشه در خاطرات، احساسات، رویاها، ترس، امید و … دارد. همچنین مواردی مثل روابط اجتماعی، خانواده، اطرافیان و دوستان، موقعیت و شرایط زندگی و … نیز در بروز رفتارهای اهمال گرایانه موثر است. اما به طور کلی ریشه های اهمال کاری به صورت زیر تقسیم بندی میشود:
۱. عوامل روانی و درونی
عوامل روانی و درونی، به معنای اختلالات و ناهنجاریهایی که مربوط به روان و ذهن فرد بیمار است و به شکل رفتارها و صفات فرد بروز میکند.
از جمله این عوامل میتوان به طور خلاصه به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس خود کم بینی، یعنی حالتی که به دلایل ضعف یا نقص جسمانی، انتظارات بالا، برخورد اطرافیان، کمال گرایی و … نمیتوانید کارها را انجام داده و اعتماد به نفس و عزت نفس کمی دارید.
- کوتاه بینی، یعنی عدم توانایی انسانها در دیدن افقهای آینده و بی توجهی به به پیشرفتهای پیش رو.
- سطح تحمل پایین، یعنی عدم توانایی افراد در تحمل سختیها و ناملایمات زندگی و انجام رفتارهای اهمال کارانه.
- توقع بیش از حد از توانایی، یعنی انجام کارهایی که خارج از توانایی ذهنی و فکری فرد است که منجر به شکست میشود.
- لذت طلبی و راحتی، به معنای علاقه فرد به قرارگیری در شرایط آسوده لذت بردن از چیزهایی که دوست دارد.
- عدم قاطعیت در رفتار، یعنی عدم اعتماد به نفس، نگرش مثبت، رفتار صادقانه و عدم توجه به حقوق اساسی خود.
- افسردگی و اضطراب، به معنای وجود حس بدبینی، ترحم طلبی، ترس از انجام کارها و ضعف شخصیتی.
- از دست دادن فرصتها، یعنی نادیده گرفتن مسیرهای پیشرفت و لحظههای مناسب برای بهترین بهره برداری.
۲. عوامل محیطی و بیرونی
عوامل محیط و بیرونی به معنای آسیب ها و مشکلاتی است که به دلیل ارتباط با دیگران و از محیط اطراف به وجود میآید و فرد دچار رفتارهای اهمالکاری می شود. از جمله مهمترین این عوامل عبارتند از:
- نارضایتی از شرایط زندگی، یعنی عدم رضایت و علاقه شما به شرایط زندگی، اوضاع مالی و کسانی که با آنها در ارتباط هستید.
- عدم مسئولیت پذیری در برابر دیگران، یعنی بی توجهی به مسئولیت هایی که در قبال دیگران داریم.
- رفتارهای نامناسب با دیگران، به معنای انجام واکنش های بد و استفاده از تصمیمات آنی در برخورد با دیگران بخصوص در لحظات عصبانیت و خشم.
- راضی کردن دیگران، یعنی تلاش برای جلب نظر دیگران و تایید گرفتن از آنها در قبال کارهایی که برای آنها کرده اید.
- انجام رفتارهای بازتابی، یعنی رفتارهایی که باعث بروز مشکلات ادامه دار در زندگی خود و دیگران میشوند.
- ارتباط با فرد اهمال کار، یعنی همنشینی و توجه به فردی که اهمال کاری را در رفتار های خود بروز میدهد.
- عوامل سرگرم کننده، یعنی کارها و چیزهایی که باعث وسوسه فر به انجام کارهای بی ارزش و نادیده گرفتن اولویت ها شده و فرد را به سمت هوس و لذت می کشاند.
- زندگی پر فشار، به معنای غرق شدن در حجم بالای کارهای مختلف و درگیر شدن با زندگی ماشینی.
- توقع از دیگران، یعنی انتظار بیش از حد از دیگران برای انجام کارها بر اساس سلیقه و انتظار شما و وادار کردن آنها به انجام کار.
چگونه اهمال کار نباشیم؟
همانطور که گفته شد، افزاد اهمال کار دوست دارند تنها کارهایی را انجام دهند که از انجام آنها لذت برده و به آنها علاقه دارند. در واقع لذت بردن از کارها برای او در اولویت است و انجام کارهای ضروری زندگی را به تعویق انداخته و مسئولیت ها در قبال دیگران را نادیده میگیرد.
اگر میخواهیم که انسان اهمال کاری نباشیم، باید رفتارهای اهمال کارانه انجام نداده و ویژگیهای اخلاقی چنین افرادی را در خود تغییر دهیم.
مهمترین ویژگی ها اخلاقی افراد اهمال کار عبارتند از :
- رفتار فردگرایانه و عدم تمایل به همکاری با دیگران
- عکس العملهای بدون تفکر همراه با واکنشهای شدید
- اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
- عصبانیت مداوم و زود رنج بودن
تفاوت اهمال کاری با تنبلی
ساده ترین توضیح برای بیان تفاوت فرد اهمال کار با فرد تنبل این است که فرد اهمال کار در نهایت، سعی میکند کارها را انجام دهد اما در انجام آنها وقفه زمانی زیادی ایجاد کرده و کارها را به لحظه آخر موکول میکند. اما فرد تنبل به هیچ وجه حاضر نیست کاری را انجام دهد حتی اگر آن کار را دوست داشته باشد و در ازای آن پاداش خوبی بدست آورد.
شخص اهمال کار دوست دارد کارها را به بهترین شکل انجام داده و پیشرفت کند اما توانایی مجاب کردن خود برای شروع را ندارد. در صورتی که افراد تنبل حتی تمایلی به پیشرفت نداشته و از هر شرایطی که در آن قرار دارند راضی هستند.
اهمال کاری تا چه حد بر زندگی انسان تاثیر میگذارد؟
یکی از سوالات مهم ما این است که چگونه زندگی بهتر و شادتری داشته باشیم؟ و چگونه بتوانیم به موفقیت شغلی دست پیدا کنیم؟ مطمئنا اهمال کاری می تواند ما را از این دو هدف عالی دور کند. پس حتما باید این عادت بد را از خود دور کنیم. هیچکدام از ما با این عادت غریبه نیستیم و به نوعی آن را تجربه کرده و زندگیمان از آن آسیب دیده است.
اهمال کاری آسیبهای جبرانناپذیری به زندگی ما وارد میکند.
بعضی از این آسیبها را بهصورت یک لیست در ادامه میبینیم:
- کنترل و مدیریت زمان از دست ما خارج خواهد شد و وقت با ارزشمان را از دست میدهیم.
- شانسهای زندگیمان را از دست میدهیم.
- در رسیدن به خواسته ها و آرزوهای خود ناکام می مانیم و به اهدافمان نمیرسیم.
- شغل خود را از دست میدهیم.
- عزت نفسمان پایین میآید.
- تصمیماتمان تحت تاثیر اهمالکاری قرار گرفته و تصمیمات اشتباه میگیریم.
- سلامتی روحیمان را به خطر میاندازیم.
ضررهای اهمال کاری در زندگی
همانطور که گفته شد، افراد اهمالکار، رفتارها و فعالیتهایی را انجام میدهند که باعث آسیب به خود آنها و همچنین دیگران شده و مشکلاتی را برای خود و اطرافیان به وجود میآورند. بنابراین وجود اندیشه و رفتار اهمال گرایانه می توان ضررهای نیز به همراه داشته باشد.
این ضررها عبارتند از :
- اضطراب
- دلسردی
- کاهش اعتماد به نفس
- کم توجهی به زندگی
- افسردگی
- اختلالات خواب
- خستگی و بی حالی
- اختلالات روانی
روشهای کاهش اهمال کاری
به طور خلاصه، مهمترین روش های کاهش رفتار اهمال کارانه در زندگی عبارتند از:
- زمان انجام امور درست و دقیق ارزیابی کنید.
- استفاده از زمان در هر شرایط و به هر اندازه که شد.
- احتمال بروز هر نوع خطا و اشتباه را در نظر بگیرید.
- کارهای کم اهمیت را به دیگران سپرده و به اولویت ها توجه کنید.
- تمامی کارهای خود را برنامه ریزی کرده و اولویت بندی نمایید.
- اگر توانایی انجام کاری را ندارید، آن کار را قبول نکنید.
- در شرایط دشوار از دیگران کمک بخواهید.
- به سلامت جسم و روان خود توجه کنید.
چگونه بر اهمال کاری غلبه کنیم
غلبه بر رفتار اهمال کارانه نیز همانند ترک و تغییر عادت های بد زندگی سخت است، اما میتوان آن را انجام داد.
غلبه بر اهمال کاری میتواند یکی از راه های رسیدن شما به موفقیت در زندگی شود. اما چگونه میتوانیم بر آن غلبه کنیم؟
در اولین گام برای غلبه بر چنین رفتارهایی باید از وجود آنها در خود مطمئن شده و سپس علتهای آن را تشخیص دهید.
در مرحله دوم میتوانید با استفاده از روش های زیر بر رفتار اهمال کاری خود غلبه نمایید.
- خودتان را بهتر بشناسید و از نقاط ضعف و قدرت خود آگاه باشید.
- عواقب کارهایی که انجام میدهید را بررسی کرده و نسبت به آن فکر کنید.
- کارها را از هم تفکیک کرده و به اهداف کوچک و کوتاه مدت تبدیل کنید.
- با هدف گذاری اصولی هدف های آینده خود را تعیین کرده و برای انجام آنها برنامه ریزی کنید.
- به هیچ وجه برنامه کاری خود را سنگین و فشرده نکنید و زمان هایی برای احتمالات در نظر بگیرید.
- برای هر تلاش و نتایج کوچک خود پاداش تعیین کرده و از آنها لذت ببرید.
- برای نتایج بزرگتر پاداش های بزرگتری در نظر بگیرید.
مقاله خوبی بود
مقاله مربوط به کمال گرایی به عنوان یکی از دلایل رفتارهای اهمال گرایانه را هم خوندم. به نظرم هر دو مقاله مفید هستند
با تشکر
سلام.
سپاس از همراهی شما. موفق باشید.